Whisky

Whisky is met afstand het belangrijkste graandistillaat ter wereld. De bakermat van whisky ligt in Schotland, alhoewel het niet precies duidelijk is waar of wanneer de eerste whisky gemaakt werd. Wel is duidelijk dat, net als bij jenever, de veronderstelde geneeskrachtige eigenschappen een belangrijke rol speelden in het ontstaan. Naarmate kennis over distillatie toenam werd het langzaam aan meer een sociale drank in plaats van een medicijn. In de Highlands werd het distilleren een effectieve methode voor het verwerken van graanoverschotten en bood het boeren een extra inkomstenbron.  Er zijn in hoofdlijnen twee soorten Whisky te onderscheiden: de Single Malts en Blended Whisky’s.

Single Malts komen van een enkele distilleerderij en zijn uitsluitend gestookt van gemoute gerst. Ze hebben vaak een uitgesproken karakter en smaak. In Schotland zijn grofweg vier regio’s te onderscheiden welke elk min of meer hun eigen karakter aan Single Malts voortbrengen: Highland (krachtig), Islay & Islands (geturfd), Speyside (floraal en fruitig), en tenslotte Lowland & Campbeltown (mild en zacht).

Blended Wisky’s hebben een lichter en meer toegankelijk karakter. De basis hiervoor is graanwhisky, aangevuld met verschillende Single Malts. Elk merk heeft zo zijn eigen karakter waarbij een consistente huisstijl wordt nagestreefd. Tegenwoordig is er ook nog een derde categorie van Blended Malts, een mix van verschillende Single Malts. Het houtgebruik is een zeer belangrijke factor bij de productie van Whisky. Het houten vat geeft niet alleen kleur aan een Whisky, maar bepaalt ook voor een belangrijk deel de smaak. Er wordt gewerkt met gebruikte vaten, welke eerder al voor een andere drank gebruikt zijn. Het meest voorkomend zijn bourbon- (Amerikaans eiken) of sherryvaten (Europees eiken), maar ook port-, rum- en wijnvaten worden gebruikt.

Ierse Whisky onderscheidt zich van Schotse door een drievoudige distillatie en meer nadruk op het gebruik van ongeturfde mout, wat resulteert in een kruidige en fruitige smaak. Japanse whisky is tegenwoordig sterk in opkomst. Ze worden veelal naar Schots model gemaakt en blinken uit in zuiverheid. In de Verenigde Staten wordt bij de productie van Bourbon voor minimaal de helft gebruik gemaakt van maïs als grondstof, aangevuld met diverse graansoorten.  Bourbon rijpt daarnaast uitsluitend in nieuwe, gebrande vaten. Bourbon is vol van smaak en zoeter dan Schotse Whisky, met hinten van vanille, kokos en toffee. Tennessee whisky wordt grotendeels volgens dezelfde regels als Bourbon gemaakt met als belangrijkste onderscheid een filtering door houtskool, wat de whisky wat zachter maakt en een zoete, rokerige smaak afgeeft.